یکی از روش های موثر برای جلوگیری از زنگ زدگی و افزایش عمر ورق ها و سایر قطعات آهنی یا فولادی، عملیات گالوانیزاسیون یا آبکاری گالوانیزه روی آنها انجام میدهند. آبکاری گالوانیزه به این صورت است که پوشش از جنس روی به قطعه مورد نظر شما داده می شود، وجود این لایه روی تا حد بسیار زیادی باعث افزایش عمر آهن آلات شما خواهد شد. طبق برآوردهای انجام شده سالانه حدود 2 میلیون تن فلز روی برای آبکاری گالوانیزه حدود 40 میلیون تن فولاد استفاده می شود. امروزه در جهان نیمی از محصولات گالوانیزه تولید شده ورق گالوانیزه، لوله ها و سیم ها و… می باشند. تا اینجای کار برای شما توضیح دادیم که آبکاری گالوانیزه چیست، در ادامه انواع مختلف گالوانیزه را معرفی و توضیحاتی را در خصوص آنها با شما به اشتراک می گذاریم.
روش آبکاری گالوانیزه چیست؟
برای درک بهتر این موضوع که آبکاری گالوانیزه چیست باید در نظر داشته باشید که معمولا دو روش آبکاری سرد و آبکاری گرم برای گالوانیزاسیون وجود دارد. برای انجام آبکاری ابتدا باید به روشهای مختلف مانند استفاده از محلول های چربی گیر، امولسیون، تمیزکاری با حلال های صنعتی و چربی زدایی با بخار چربی هایی که در روند انجام شکل دهی به محصولات چسبیده است را پاک کنند. بعد از آن مرحله اسید شویی شروع می شود که در آن قطعه را درون محلول آب، اسید کلریک یا اسید سولفوریک قرار می دهند. غلظت اسیدی این محلول باید بین 10 تا 15 درصد و دمای آن بین 60 تا 80 درجه باشد. در ضمن برای اینکه مدت زمان اسید شویی کاهش پیدا کند و طی انجام آن فلز دچار خوردگی نگردد می توان از الکتریسیته استفاده کرد. در ادامه با دو روش سرد و گرم انجام آبکاری گالوانیزه آشنا می شوید.
آبکاری گالوانیزه گرم چیست؟
بعد از انجام اسید شویی قطعه آهنی مورد نظرتان که کاملا تمیز شده است را درون مذابی از جنس روی قرار می دهند. در زمان انجام این کار مقداری از روی کمی منجمد می گردد و مجددا در اثر افزایش حرارت دوباره ذوب می شود. مذاب روی مورد نظر شما با سطح قطعه آهنی واکنش نشان داده و باعث ایجاد آلیاژ هایی از جنس آهن و روی روی قطعه می شود. همچنین بعد از بیرون کشیدن قطعه مورد نظر یک لایه نازک و یکدست روی قطعه آهنی شما ایجاد شده است. زمان نگهداری آهن درون این مذاب و دمای آن نقش تعیین کننده‌ای در زمینه کیفیت، رنگ و ضخامت لایه روی خواهند داشت.
آبکاری گالوانیزه سرد چیست؟
در این روش با استفاده از الکترولیز کردن مواد نمکی درون یک محلول هر قطعه آهنی که در این شرایط باشند را پوشش می دهند. این روش که در اصل باید با استفاده از الکترولیت اسیدی انجام شود، معمولا برای وسایل مورد استفاده در مصارف خانگی به کار برده می شود. لایه روی ایجاد شده روی آهن در این روش نازک تر از زمانی است که شما از روش گالوانيزه گرم استفاده می کنید. در ضمن بهتر است بدانید که علاوه بر گالوانیزه گرم و سرد روشهای دیگری برای آبکاری گالوانیزه وجود دارد که عبارتند از:
- پوشش دهی مکانیکی: در این روش قطعه مورد نظر را درون پودر شیشه و روی قرار می دهند. سپس با پاشش مواد گالوانیزه و قرار دادن آن درون مایع شیمیایی مخصوص باعث می شوند که ذرات روی کاملا بر سطح قطعه بنشینند. در نظر داشته باشید که این روش برای شرایطی استفاده می شود که شما قصد دارید گالوانیزاسیون را روی قطعات کوچک زیر 50 کیلو انجام دهید.
- رنگ کردن با روی: در این روش ابتدا باید سطح قطعه مورد نظر شما با استفاده از سنگ ساییده شود، سپس با استفاده از فرچه یا اسپری رنگ روی را روی قطعه مورد نظر خود بپاشید. لایه‌ای که با این روش روی قطعه مورد نظر خود ایجاد می کنید دارای 92 تا 95 درصد روی است.
- اسپر کردن روی: در این روش اول روی را به شکل پودر در داخل یک تفنگ می ریزند و سپس آن را حرارت میدهند تا پودر آب شود و سپس آن را به صورت مذاب روی قطعات مورد نظر می پاشند. در این روش باید از از کمپرسور و تجهیزات مناسب برای افزایش سرعت پاشش استفاده کرد.
- روش غوطه ور سازی: انجام این روش چنین است که قطعه مورد نظر که قصد انجام آبکاری روی آن را دارید چندین بار از درون حمام مذابی از جنس فسفر، آلومینیوم، مس، نیکل، قلع، منگنز و روی عبور می دهند. برا کنترل ضخامت روکش در این روش از دمیدن هوا استفاده می شود. این روش آبکاری گالوانیزه زیر مجموعه آبکاری گالوانیزه گرم قرار می گیرد و آنرا با نام روش آبکاری گرم غیر مداوم نیز می شناسند.