ورق هاردوکس یا ضد سایش چیست؟ انواع گریدها و کاربرد آن

ورق هاردوکس چیست؟
تولید ورق هاردوکس در نورد سرد انجام می شود، بنابراین در شرایط سخت دارای عمر طولانی هستند. از این ورق در هر فرآیندی که نیاز به سختی و دوام بالا باشد، استفاده می شود، مثلا در معادن و آسیاب‌ها و غیره.
ورق هاردوکس انعطاف پذیری بالایی داشته و عملیات خمش بر روی این ورق‌ها به راحتی انجام می شود. این محصول مقاومت بالایی در دماهای بسیار پایین دارد، اما در دماهای بالا مقاومت کمی از خود نشان می دهند. بنابراین هنگام انجام عملیاتی چون جوشکاری، خمش و برشکاری بر روی این ورق، بایستی اقدامات حفاظتی انجام شود.
انواع ورق هاردوکس
سایر استانداردهای ورق های هاردوکس دارای عمر بالایی هستند. این استانداردها شامل موارد زیر است:
* HI Tuf
* گرید ۴۰۰
* گرید ۴۵۰
* گرید ۵۰۰
* گرید ۵۵۰
* گرید ۶۰۰

ورق هاردوکس HI Tuf
این ورق نسب به دیگر گریدهای ورق هاردوکس از سختی کمتری برخوردار است بنابراین باید در محیط هایی استفاده شود که به سختی کمتری نیاز می باشد. سختی آن حدود (۳۷۰ – ۳۱۰) می باشد و ضخامت آن بین ۴۰ تا ۱۲۰ میلیمتر است.
ورق هاردوکس ۴۰۰
این ورق در ضخامت (۱۳۰ – ۳۰) میلی متر و سختی (۴۳۰ – ۳۷۰) برینل تولید می شود و دارای عناصر کربن، سیلسیم، منگنز، کروم، نیکل و مقادیر ناچیزی فسفر و گوگرد می باشد. از این نوع ورق در صنایع مختلفی از جمله صنایع متالوژی، انجام عملیات ماشین کاری، عملیات شکل دهی و عملیات جوشکاری استفاده می شود. هاردوکس ۴۰۰ کمترین سختی را دارد، سختی با افزایش درجه فولاد افزایش می یابد.
ورق هاردوکس ۴۵۰
ورق ۴۵۰ هاردوکس در برابر سایش، انقباض، عملیات جوش پذیری و اتصال پذیری قابلیت بسیاری دارد. ضخامت این نوع ورق بین (۸۰ – ۳) میلی متر و سختی (۴۷۵ – ۴۲۵) برینل است.
ورق هاردوکس ۵۰۰
درصد عناصری چون کربن، مولبیدن، کروم و نیکل با توجه به ضخامت این ورق که بین (۳۲ – ۴) میلیمتر است، متغیر می باشد. ورق ۵۰۰ با درجه سختی بین (۵۳۰ – ۴۷۰) برینل در خارج از کشور تولید شده، سپس وارد ایران می شود. از ورق نوع ۵۰۰ در صورتی که نیاز شدیدی به مقاومت بالا در سایش باشد، بهره می گیرند.
میزان حرارت دهی به گرید ۵۰۰ اهمیت بسیار بالایی دارد به طوری که به هیچ عنوان نباید بیش از ۲۵۰ درجه سانتی گراد، حرارت داده شود زیرا احتمال از دست دادن خواص محصول وجود دارد. ورق ۵۰۰ برای ساخت مقاطعی چون ساخت چرخ دنده ها، ساخت تیغه و ابزارهای برشی، ساخت سطل بیل مکانیکی، ساخت نوار نقاله و غیره استفاده می شود.
ورق هاردوکس ۵۵۰
تنوع در ضخامت ورق ۵۵۰ در مقایسه با سه استاندارد ذکر شده، محدودتر است، اما از لحاظ میزان سختی بالاتر بوده و سختی آن حدودا بین ۵۲۵ تا ۵۷۵ میلیمتر می باشد.
این ورق نیز همانند ورق ۵۰۰ در دماهای بالای ۲۵۰ درجه سانتی گراد خصوصیات خود را از دست می دهند و در ساخت چون دستگاه‌های حفاری، تیغه‌ها و غیره کاربرد دارد.
ورق هاردوکس ۶۰۰

سختی ورق ۶۰۰ در مقایسه با انواع دیگر ورق‌ های هاردوکس بالاتر بوده و حدودا بین ۵۶۰ تا ۶۴۰ برینل می باشد. از این ورق در شرایطی که سختی بالا نیاز باشد، استفاده می شود. همچنین ضخامت آن بین ۸ تا ۵۰ میلی متر است.
ترکیبات شیمیایی گریدهای ورق Hardox
ترکیبات شیمیایی ورق های هاردوکس در جدول زیر آمده است:
گریدهای ورق هاردوکس C Si Mn P S Cr Ni Mo B ۴۰۰ ۰.۳۲ ۰.۷ ۱.۶ ۰.۰۲۵ ۰.۰۱ ۲.۵ ۱.۵ ۰.۶ ۰.۰۰۴ ۴۵۰ ۰.۲۶ ۰.۷ ۱.۶ ۰.۰۲۵ ۰.۰۱ ۱.۴ ۱.۵ ۰.۶ ۰.۰۰۵ ۵۰۰ ۰.۳ ۰.۷ ۱.۶ ۰.۰۲ ۰.۰۱ ۱.۵ ۱.۵ ۰.۶ ۰.۰۰۵ ۵۵۰ ۰.۳۷ ۰.۵ ۱.۳ ۰.۰۲ ۰.۰۱ ۱.۴ ۱.۴ ۰.۶ ۰.۰۰۴ ۶۰۰ ۰.۴۷ ۰.۷ ۱.۴ ۰.۰۱۵ ۰.۰۱ ۱.۲ ۲.۵ ۰.۷ ۰.۰۰۵      
خاصیت مکانیکی گریدهای ورق Hardox
خواص مکانیکی گریدهای ورق های هرادوکس به صورت زیرا ست:
قدرت تسلیم معمولی (MPa) سختی (HBW) ضخامت گریدهای ورق هاردوکس ۱۱۰۰ – ۹۰۰ ۴۳۰ – ۳۷۰ ۱۳۰ – ۴ ۴۰۰ ۱۲۵۰ ۴۷۵ – ۴۲۵ ۲.۱ – ۰.۷ ۴۵۰ ۱۴۰۰ – ۱۲۵۰ ۵۴۰ – ۴۵۰ ۱۳۰ – ۴ ۵۰۰  – ۵۷۵ – ۵۲۵ ۶۵ – ۸ ۵۵۰  – ۶۴۰ -۵۵۰ ۶۵ – ۶ ۶۰۰ کاربردهای ورق هاردوکس
همانطور که گفته شد، هر کدام از گریدهای موجود این ورق کاربردهای مختلفی دارند، اما به طور کلی در موارد زیر از ورق هاردوکس استفاده می شود:
کامیون های دامپر دستگاه های خرد کننده سنگ صنعت راهسازی ساخت بیل و نوار در کاوش و استخراج معادن تولید ورق هاردوکس یا ضدسایش
ورق فولادی هاردوکس مانند دیگر محصولات فولادی از سنگ آهن و کربن ساخته می شود. به این صورت که در کوره های سنگ آهن ذوب و همچنین در صورت نیاز به دوام و مقاومت، عناصری مانند کروم و منگنز به ترکیب آن اضافه می شود